بورس کالای ایران، بازاری قانونمند، شفاف و مطمئن

بازار فرعی

شرایط پذیرش کالا در بازار فرعی بورس کالای ایران

جهت پذیرش هر کالا در بازار فرعی باید حداقل شرایط زیر احراز گردد:

1) ممنوعیت یا محدودیت قانونی برای معامله کالا وجود نداشته باشد.

2) کالا دارای مشخصات، شرایط و کیفیت قابل احراز بوده و امکان تطبیق کیفیت آن با شرایط اعلامی در اطلاعیه عرضه برای بورس و خریداران وجود داشته باشد.

3) عرضه‌کننده کالا توانایی تودیع وثایق لازم را جهت تضمین تحویل کالا نزد اتاق پایاپای داشته باشد و محدودیت قانونی جهت انجام معامله وی وجود نداشته باشد.

لازم به ذکر است، کالایی که توسط یک عرضه‌کننده در سایر بازارهای بورس پذیرفته شده باشد، قابلیت پذیرش توسط همان عرضه‌کننده در بازار فرعی را ندارد.

کالاهای پذیرش شده در بازار فرعی بورس کالای ایران از جمله کالاهای زیر می‌باشند:

            1)          اموال غیرمنقول.

            2)          کالاهایی که طبق مقررات شرایط پذیرش در بازار معاملات کالای فیزیکی را از دست می‌دهند.

پذیرش اموال غیر منقول در بازار فرعی:

جهت هر نوبت عرضه کالا در بازار فرعی باید درخواستی مجزا به بورس ارائه شده و موافقت کمیته عرضه اخذ شود. عرضه یک کالا در بازار فرعی دلیلی بر امکان تداوم عرضه آن بدون طی الزامات این بخش دستورالعمل نمی‌باشد. کمیتۀ عرضه حداکثر 5 روز کاری پس از دریافت مستندات و اطلاعات کامل موضوع مادۀ 4 دستورالعمل بازار فرعی بورس کالای ایران نظر خود مبنی بر موافقت یا عدم موافقت با پذیرش کالا در بازار فرعی بورس را اعلام می‌نماید و در صورت موافقت کمیتۀ عرضه با پذیرش کالا در بازار فرعی، بورس موظف است امیدنامه کالای پذیرش شده و سایر مستندات مربوطه را به سازمان ارسال نماید. در صورتی که سازمان ظرف 3 روز کاری نظر خود را مبنی بر عدم عرضه به بورس اعلام نکند، بورس می‌تواند نسبت به انتشار عمومی امیدنامه اقدام نماید.

شایان ذکر است کلیه مدارک و مستنداتی که در جریان بررسی پذیرش کالاها در بازار فرعی ارائه می‌گردد، باید مستقلاً در سوابق بورس نگهداری شده و حسب در خواست سازمان بلافاصله ارائه گردد و در صورتیکه سازمان تشخیص دهد که در جریان بررسی و موافقت با پذیرش کالاها در بازار فرعی یا نحوه و میزان اطلاعات ارائه شده، مقررات رعایت نشده است، می‌تواند از عرضه کالا در بازار فرعی جلوگیری نماید.

همچنین پس از پذیرش و تا قبل از عرضه کالا در بازار فرعی هر زمان که کمیته عرضه تشخیص دهد کالا شرایط پذیرش در بازار فرعی را از دست داده یا عرضه‌کننده آن مقررات را نقض کرده است، پذیرش آن کالا در بازار فرعی را لغو و از عرضه کالا در بازار فرعی جلوگیری خواهد کرد. البته پس از هر نوبت عرضه کالا، پذیرش آن در بازار فرعی طبق ترتیبات دستورالعمل بازار فرعی بورس کالای ایران خود بخود لغو می‌گردد.

پذیرش کالاهایی که قبلاً در بازار معاملات کالای فیزیکی پذیرفته شده و طبق مقررات تعلیق می‌شوند در بازار فرعی:

               1)       در صورت تعلیق کالای یک عرضه‌کننده در بازار معاملات کالای فیزیکی بورس گزارش کارشناسی پذیرش کالا در بازار فرعی را به کمیته عرضه ارائه                            می‌کند و در خصوص پذیرش کالای مذکور در بازار فرعی طبق مواد 6 و 7 دستورالعمل بازار فرعی تصمیم‌گیری می‌شود.

               2)       در صورت پذیرش کالا در بازار فرعی، حداکثر زمان معامله کالا در این بازار 3 ماه از تاریخ تعلیق خواهد بود. طی این مدت ضرورتی به طی فرآیند                                  پذیرش برای هر نوبت عرضه نخواهد بود.

               3)       طی دوره سه ماهه موضوع بند فوق هر زمان که کالا رفع تعلیق شد، معاملات کالا در بازار فرعی متوقف و در بازار معاملات کالای فیزیکی از سر گرفته                          خواهد شد.

               4)       در صورت تداوم تعلیق تا پایان دوره سه ماهه بورس باید گزارشی مبنی بر تصمیم گیری در خصوص  تداوم تعلیق در بازار معاملات کالای فیزیکی به                              هیات پذیرش ارائه نماید.

               5)       در صورتی که هیات پذیرش تداوم تعلیق را تصویب نماید، کالا کماکان در بازار فرعی معامله خواهد شد، لیکن ضروری است به ازای هر نوبت عرضه                              فرایند پذیرش کالا در بازار فرعی حسب ضوابط این دستورالعمل انجام شود.

               6)       حداکثر زمان تداوم پذیرش و معامله کالاهای موضوع این ماده در بازار فرعی 6 ماه از زمان تعلیق کالا در بازار معاملات کالای فیزیکی خواهد بود و پس                          از پایان مدت مذکور پذیرش کالا به صورت خودکار در بازار فرعی لغو می‌گردد.

مدارک پذیرش کالا در بازار فرعی

درخواست پذیرش کالا جهت عرضه در بازار فرعی به همراه مدارک زیر باید توسط مشاور پذیرش به بورس ارائه شده و پس از احراز کامل بودن مدارک در بورس ثبت شوند:

1- پرسشنامه پذیرش و فرم شناسه کالا

2-فرم سفارش فروش

3-رسید پرداخت حق پذیرش

4-مستندات لازم جهت احراز مالکیت عرضه‌کننده بر کالای مورد پذیرش که در خصوص هر نوع کالا توسط هیات مدیرۀ بورس تعیین می‌گردد.

5-تعهد عرضه‌کننده مبنی بر فراهم نمودن شرایط مورد درخواست بورس جهت بازدید متقاضیان خرید از کالای مورد پذیرش.

6-اصل یا کپی برابر اصل مستندات کالاهای وارداتی که فهرست آن در پرسشنامة پذیرش قید شده است.

7-تائیدیه مراجع ذیصلاح در خصوص کالاهائی که عرضه آن‌ها به عموم مشمول رعایت ضوابط خاص یا اخذ مجوزهای قانونی می‌باشد.

8-قرارداد مشاور پذیرش.

9-سایر اطلاعات و اسناد به تشخیص متقاضی یا درخواست کمیته عرضه.

لازم به ذکر است ، بورس مستندات مربوط به مشخصات و یا استاندارد کالا را در قالب امیدنامه در سایت رسمی خود درج و منتشر می‌نماید و در صورت تشخیص کمیته عرضه، گزارش ارزشیابی کالا توسط مراجع ذیصلاح باید ارائه گردد. ضمن آنکه فرمت پرسشنامة پذیرش، فرم شناسة کالا، امیدنامه و فرم سفارش فروش به تصویب هیات مدیرة بورس می‌رسد.

 

فرم های پذیرش در بازار فرعی که می بایست توسط عرضه کننده و یا تولیدکننده تکمیل شوند:

1- فرم درخواست پذیرش کالا

2-فرم پرسشنامه پذیرش کالا

3-فرم امیدنامه پذیرش و درج کالا

4-فرم تعهدنامه جهت پذیرش کالا

5-فرم شناسه کالا

فرم های پذیرش در بازار فرعی که می بایست توسط کارگزار مشاور پذیرش تکمیل شوند:

1-فرم قرارداد مشاور پذیرش

 

تسویه و پایاپای در بازار فرعی بورس کالای ایران

ضوابط عرضه و تسویه و پایاپای به روش حراج حضوری در بازار فرعی

در عرضه به روش حراج حضوری در بازار فرعی بورس کالای ایران، ثبت سفارش، معاملات، تسویه، پایاپای و تحویل کالا وفق مقررات بازار معاملات کالای فیزیکی بورس خواهد بود. لازم به ذکر است در این نوع عرضه ، در صورت عدم معامله کالا به میزان حداقل خرید جهت کشف نرخ، عرضه‌کننده می‌تواند تا پنج روز کاری پس از اولین عرضه اقدام به عرضه مجددکالای خود نماید. در صورت عدم فروش کالا در دومین عرضه، عرضه کالا در بورس منوط به ارائه درخواست به بورس و طی مجدد فرآیند پذیرش و عرضه خواهد بود.

ضوابط عرضه و تسویه و پایاپای روش عرضة یکجا در بازار فرعی

در عرضة یکجا، کارگزار فروشنده در صورتی مجاز به عرضه خواهد بود که معادل 3 درصد ارزش کالای موضوع معامله براساس قیمت پایه را به صورت نقد یا ضمانت‌نامة بانکی بدون قید و شرط از فروشنده دریافت و حسب مورد به حساب اتاق پایاپای واریز یا به این اتاق تحویل دهد و تاییدیة اتاق پایاپای را مبنی بر سپردن تضامین مربوطه به بورس ارایه کند.

لازم به ذکر است عرضه ‌کنندگان دولتی از شمول این ماده مستثنی می‌باشند. درخصوص سایر دستگاه‌های اجرایی موضوع مادۀ (5) قانون مدیریت خدمات کشوری که نسبت به عرضۀ یکجای کالا اقدام می‌نمایند، اخذ وجوه یا تضامین دیگر جهت عرضۀ کالا بر اساس مصوبۀ هیئت مدیرۀ شرکت موضوع بند (19) مادۀ (1) دستورالعمل تسویه و پایاپای معاملات بورس کالای ایران، خواهد بود.

همچنین در صورتی که کارگزار فروشنده پس از انتشار اطلاعیه عرضه و قبل از اولین روز عرضه، انصراف کتبی خود را از عرضه اعلام نماید و این انصراف مورد تایید بورس قرار گیرد یا چنانچه به دلیل عدم وجود خریدار معامله انجام نشود، تضامین وی با تایید بورس مبنی بر عدم مغایرت اقدامات کارگزار با مقررات در جریان معامله مذکور، حداکثر تا دو روز کاری پس از زمان انصراف یا پایان جلسه معاملات مسترد می‌شود. لازم به ذکر است در عرضة یکجا، کارگزار خریدار در صورتی مجاز به ورود سفارش به سامانة معاملاتی است که معادل 3 درصد ارزش کالای موضوع معامله براساس قیمت پایه را به صورت نقد یا ضمانت‌نامة بانکی بدون قید و شرط از مشتری دریافت و حسب مورد به حساب اتاق پایاپای واریز یا به این اتاق تحویل دهد و تاییدیة اتاق پایاپای را مبنی بر اخذ تضامین مربوطه به بورس ارایه کند. البته در صورتی که کارگزار خریدار موفق به انجام معامله نگردد، تضامین وی با تایید بورس مبنی بر عدم مغایرت اقدامات کارگزار با مقررات در جریان معامله مذکور، حداکثر تا دو روز کاری پس از زمان انجام معامله مسترد می‌شود.

قطعیت معامله در عرضه یکجا منوط به پرداخت بخش نقدی از سوی خریدار و ارائه سند تسویه خارج از پایاپای مطابق مقررات و با رعایت موارد زیر می‌باشد: 

                     1-      خریدار مکلف است از طریق کارگزار خود طی مهلت واریز بخش نقدی معامله، نسبت به تسویه بخش نقدی معامله از طریق اتاق پایاپای اقدام                                      نماید.

                     2-       در صورتی که خریدار مطابق مقررات، برندۀ رقابت بوده و شرایط تحقق معامله مندرج در اطلاعیۀ عرضه را فراهم نماید، فروشنده مکلف به امضای                                 سند تسویه خارج از پایاپای و ارائه آن به کارگزار خود می‌باشد.

                     3-      کارگزار فروشنده مکلف است سند تسویۀ خارج از پایاپای بخش غیرنقدی را که پس از تامین شرایط اعلامی معامله از سوی خریدار و ایفای تعهدات                                ناشی از معامله تکمیل شده است، به بورس تسلیم نماید. تسلیم سند مذکور که با رعایت ترتیبات فوق به امضای فروشنده رسیده است، موجب                                      قطعیت معامله در بورس خواهد شد.

                     4-       در صورت عدم واریز بخش نقدی معامله  طبق شرایط اطلاعیۀ عرضه به حساب اتاق پایاپای در موعد مقرر یا عدم ایفای سایر تعهدات ناشی از                                     معامله از سوی خریدار (که توسط هیئت داوری یا بنا به اقرار طرفین برای اتاق پایاپای محرز شده باشد) اتاق پایاپای کلیۀ کارمزدها و سایر                                          کسورات مصوب را از محل تضامین موضوع مادة 14 این دستورالعمل کسر و مابقی آن را به عنوان وجه‌الضمان ناشی از عدم انجام تعهدات خریدار                                  به حساب کارگزار فروشنده جهت پرداخت آن به فروشنده واریز می‌نماید.

                     5-       در صورتی که فروشنده علی رغم ایفای تعهدات از سوی خریدار به شرح مفاد این دستورالعمل، از امضای سند تسویه خارج از پایاپای خودداری                                      نماید (این موضوع باید  توسط هیئت داوری یا بنا به اقرار طرفین برای اتاق پایاپای محرز شده باشد)، کلیه کارمزدهای مربوط به معامله از محل                                    تضمین موضوع مادۀ 13 این دستورالعمل کسر و مابقی به عنوان وجه الضمان به خریدار پرداخت می‌گردد. 

 

                     6-      در صورت عدم تسلیم سند تسویۀ خارج از پایاپای از سوی کارگزار فروشنده به اتاق پایاپای، معامله محقق نشده و به اختلاف طرفین براساس                                        ترتیبات مقرر در مادۀ 36 قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران رسیدگی خواهد شد.

                     7-       در صورتی که معامله به هر دلیل محقق نشود، بخش نقدی واریزی از سوی خریدار (غیر از 3% موضوع مادۀ 14 این دستورالعمل) به کارگزار                                        خریدار جهت پرداخت به خریدار مسترد خواهد شد. لازم به ذکر است  دستگاه‌ها و شرکت‌های دولتی و سایر دستگاه‌های اجرایی موضوع ماده 5                                    قانون مدیریت خدمات دولتی از شمول حکم بند 5 این ماده مستثنی هستند.

                     8-       ارائه سند تسویه خارج از پایاپای به بورس و تایید معامله توسط بورس، به منزلۀ تحقق قطعی و پایان فرآیند معامله و تسویه آن در بورس است و                                   بورس در خصوص ایفای تعهدات ناشی از معامله از سوی طرفین، از جمله تحویل کالا و تسویه بخش غیر نقدی معامله هیچگونه مسئولیتی                                         نخواهد داشت.

 ضوابط اختصاصی و تسویه و پایاپای اموال غیرمنقول در بازار فرعی

 پس از انتشار اطلاعیه عرضه و طبق مهلت بازدید تعیین شده در آن، مشتریان می‌توانند با اخذ معرفی‌نامه از کارگزار خود که دارای مجوز معامله در بازار فرعی می‌باشد، اقدام به بازدید از اموال غیرمنقول عرضه شده نمایند. ضوابط نحوۀ تعیین کارشناس یا کارشناسان رسمی دادگستری، توسط هیات مدیرۀ بورس تصویب می‌گردد. در معاملات اموال غیرمنقول، مبایعه نامه امضا شده طبق فرمتی که در اطلاعیه عرضه ارائه شده است، جزء لاینفک سند تسویه خارج از پایاپای می‌باشد. این مبایعه‌نامه در مرجعی که هیئت مدیرۀ بورس تعیین می‌کند و طبق ترتیبات اجرایی مصوب آن هیات مدیره، تنظیم می‌گردد.

کارمزد معاملات اموال غیر منقول در بازار فرعی بورس کالای ایران

عنوان

 * خرید

* فروش

جمع

حداکثر مبلغ کارمزد خرید

(میلیون ریال)

حداکثر مبلغ کارمزد فروش (میلیون ریال)

جمع/سقف کارمزدها

(میلیون ریال)

کارمزد کارگزار

0,0018

0,0018

0,0036

100

100

200

کارمزد بورس کالای ایران

0,0005

0,0005

0,001

100

100

200

 

* نرخ کارمزدها  نسبت به ارزش معامله است.

چشم انداز بورس کالای ایران

 مرجع پایدار کشف قیمت و معاملات مبتنی بر کالا و اوراق بهادار کالایی

 

 ارتباط با ما
تهران خیابان آیت الله طالقانی،بعد از تقاطع ولی عصر (عج)،شماره 351کد پستی:1593649313
تلفن گویا: 85640
نمابر : 88383000
ارتباط مستقیم: 85642200
امور سهام: 85642013
 
کلیه حقوق مادی و معنوی این پرتال متعلق به شرکت بورس کالای ایران می باشد.